Te Karere

Te akamata vave nei a teia Ruirua ki mua te pangika BCI I te oko atu ki vao I te au peapa akaouanga raitini no te au apinga akaoro kia kore te tangata e roa I te tiaki. Ka ope te mana o te peapa akaouanga o teia mataiti I topa ki te ra 31 o Mati e tu mai nei. I teia mataiti I topa e tai ra I mua ake ka akaea ei te peapa raitini o te reira mataiti, kua pou rai I te tangata te rua ora I te tiaki anga kia akaou ia to ratou au peapa raitini apinga akaoro.

Te apai nei tetai tangata Viti I Te Marae Ora ki te akavaanga kia tutaki mai iaia e $500,000 no ta ratou angaanga tarevake I rave ki runga iaia I te tuatau I vavai ia ei aia I runga I te aremaki I Rarotonga nei I teia mataiti I topa. Kua karanga aia e kare tona vai I rapakau meitaki ia no te mea I muri ake I te reira kua kite aia I te mamae o tona kopapa e kua aere atu aia ki te aremaki I Viti kia akatano ia tona vai. Te pati katoa nei teia tangata no tetai $100,000 I runga ake I te reira no tei akara ke ia mai tona tikaanga tangata e pera I te kimi I tetai akaapaanga I te Te Marae ora e ko ta ratou moni tiati no te aronga maki kare te reira e tau ana I raro I te ture e pera te akavava nei te reira I te tangata. I teia marama Tepetema I topa kua o atu teia tangata ki roto I tetai u akaoro inara kua arai ia aia e te Immigration kia kore e akaruke I te enua no te kimi tauturu atu no tona maki I te mea kare I mako meitaki tona rapakau ia anga I konei e kua riro te reira I te akakino atu I tona maki.
I roto I tetai akavaanga I rave ia kua kitea mai e kare e tikaanga o te Immigration I te tapu I te reira tangata ki konei na roto I te taangaanga I te akava I te rave I te reira inara I te o mai anga te roia o teia tangata kua akatika ia aia I te akaruke I te basileia. Kua marama te ratio Kuki Airani, e kua timata Te Marae Ora I te akanoo mai I te reira tangata ki konei I roto ia Tepetema no tetai 2 epetoma inara kua tuku te tikaanga a te akavaanga e kare e tikaanga o te Marae Ora na roto I te Immigration I te tapu mai I te reira tangata ki konei. No reira kua aati ratou I te ture. Kua marama katoa te ratio Kuki Airani e ka na roto atu teia manamanata I te akavaanga a teia Varaire. No te oonuanga o teia tua e tiki atu I tetai nuti peapa CIs Herald ou naau I roto I te au toa.

Te rave ia nei rai te tareanga o te au vouti no te Ikianga Konitara Enua I teia epetoma. Kua kitea mai I roto I te tare akaou anga no te nooanga Konitara Tutara o Aitutaki e kua rauka akaou mai tetai au vouti ou no John Baxter, tei taki atu I tona tare vouti mei te 338 ki te 403.
I Atiu kua kake katoa te tare vouti o Taoro Strickland Brown ki runga mei te 119 ki te 124.
I Manihiki, I te ra o te ikianga e 93 o Ngamata Napara vouti. I muri ake I te tare akaouanga kua neke te reira ki te 107 vouti.
Kua akakite te Minitiri o te Pa Enua e te Parani, e kua tae pouroa mai te au pia vouti o te pa enua mari ua to Pukapuka e Tongareva kare I tae mai ake. Ko teia te ra openga o te tareanga.

Kua rave ia te uipaanga mua a te Kumiti akatere o te Manea Games 2011 I te ra 21 o Tianuare ki te enua ko Mangaia.
E tarekareka teia e rave ia ana I te au rua mataiti e ko te 8 teia o te Manea Games te ka akamata a te ra 1 o Okotopa.
Kua kapiki ia teia uipaanga e Poroa Arokapiti te Peretiteni o te Mangaia Sports Association koia katoa oki te arataki o te Manea Games. E uipaanga teia no te akapapa I te porokaramu angaanga no teia tarekareka tei rave openga ia ki Mangaia I te mataiti 1997.
Kare te porokaramu no te au tarekareka tipoti I akapapu ia mai ake I te mea te uriuri manako nei rai te CISNOC ki te au taokotaianga tipoti o Akatokamanava,Nukuroa,Enuamanu e Araura te au enua o te Manea Games.
Kua ripoti mai a Arokapiti e turanga meitaki to the au taua tarekareka tipoti, e kare e angaanga maata I te teateamamao I te reira no te Manea Games.

Kua takake atu tetai metua o te angaanga porotiki I te Kuki Airani nei a Dr Teariki Matenga inapo. E 81 ona mataiti. Kua Mema Paramani ana aia no Titikaveka no tetai tuatau roa I roto I te 1980’s. Kua riro ana aia e Mema no te Democratic Party e I mou ana aia I te au taoanga Minita no te Internal Affairs Tango Ropianga e te Minita no te Angaanga Turoto. E tangata akangateitei ia aia I roto I tana angaanga taote e te porotiki.
Kua karanga ia a Papa Teariki e tangata ngakau akaaka, tangata maru e te mataora I tona tu I roto I tana au angaanga pouroa e rave ana aia.
Kua riro ana aia e patorono no te Democratic Party e kua oronga ia tona metera OBE no ko mai I te ariki vaine o Peritane I te mataiti 2002. Kua takake atu tona tokorua a Jane I te mataiti 2008, I te reira mataiti katoa aia I akangaroi mai ei no tana angaanga taote I ko I te aremaki Outpatient I Tupapa.
Kare aia e ngaropoina ia no tana angaanga I roto I te angaanga porotiki, te tauturu anga I te akameitaki I te au akatereanga I raro I te Minitiri o te Internal Affairs Tango Ropianga e te apaianga I te rongo o te angaanga turoto ki te maata e te akameitaki anga I te oraanga kopapa o te iti tangata I roto I te angaanga rapakau maki I te Kuki Airani nei.
Te oronga nei matou katoatoa I ta matou reo akapumaana ki te Kopu Tangata Matenga tei tapoki ia e teia tumu rangi kerekere.

Uri’ia e Julie Taripo Shedden

Headlines : Times 290 02 March 2009
- Lucky $1,000 winner
- Century old palm trees and the French connection
- Koutu Nui takes part in Raui meeting in Moorea
- WOM Award Dinner for Ake Hosea-Winterflood
- Island of Atiu to host Koutu Nui AGM in June 2009